SKMA

«Оңтүстік Қазақстан медицина академиясы» АҚ мен «Пятигорск медициналық-фармацевтикалық институты - Волгоград мемлекеттік медицина университетінің филиалы» (ПМФИ - ВолгММУ филиалы, Пятигорск қ., Ресей) арасындағы ынтымақтастық туралы Меморандум негізінде «Фармация» білім беру бағдарламасының 3 курс студенттері Вахапов Жахонгир Еркінұлы, Нұржанбек Еркебұлан Ержанұлы, Ақбердиева Бибіжамал Ержанқызы, Әбдірахманова Аделья Белиярқызы, Серікхан Гүлназ Ержанқызы 2025 жылдың 2 маусымы мен 13 маусымы аралығында өндірістік тәжірибеден өтті. Дәрілер технологиясы және фармакогнозия кафедрасынан практика жетекшісі фармацевтика ғылымдарының кандидаты, профессор Орынбасарова Күлпан Кенжебайқызы болды. Тәжірибе ПМФИ - ВолгММУ филиалының фармакогнозия, ботаника және фитопрепараттар технологиясы кафедрасында жүргізілді.

2025 жылдың 2 маусымы мен 13 маусымы аралығында студенттер Кавказдың дәрілік флорасымен, оның ішінде Кавказ минералды суларымен танысты. Бұл аумақтар флораның байлығымен және ерекше климаттық жағдайларымен танымал, бұл оларды дәрілік өсімдіктерді зерттеу үшін құнды етеді. Бұл аймақта тәжірибеден өтудің маңызды себептерінің бірі Ставрополь өлкесі құрамында биологиялық белсенді заттар бар дәрілік өсімдіктердің алуан түрлілігімен ерекше екендігімен негізделген: алкалоидтар, жүрек гликозидтері, эфир майлары, фенол қосылыстары, олар білім беру бағдарламасының үлкен бөлімін алады.

Сонымен қатар, ОҚМА дәрілер технологиясы және фармакогнозия кафедрасының гербарий және шикізат қорын толықтыру үшін студенттер Қазақстанда өспейтін дәрілік өсімдіктердің гербарийлері мен шикізатын дайындау мүмкіндігіне ие болды. Тәжірибеден өту аясында университеттің жұмысымен, фармацевтика факультетінің кафедраларымен, фармацевтикалық пәндерді оқытудың ерекшеліктерімен, ғылыми-зерттеу зертханаларымен танысты.

Өндірістік практиканың мақсаты: Солтүстік Кавказ флорасының дәрілік өсімдіктерінің өсу жағдайларымен және экологиясымен танысу, жабайы және мәдени дәрілік өсімдіктер туралы теориялық білімді бекіту және тереңдету, дәрілік өсімдіктерден алынған өнімді қолдану және олардың ресурстарын қорғау негіздемесімен дәрілік өсімдік шикізатын дайындау, сақтау және өңдеу мәселелері бойынша білімді қалыптастыру және практикалық дағдыларды жетілдіру. Студенттер келесі дағдыларды игерді: өсімдік шикізатын бастапқы өңдеу, кептіру және таңбалау. Дәрілік өсімдік шикізатына фармакогностикалық талдау жүргізу. Дәрілік өсімдік шикізатын дұрыс сақтау мүмкіндігі. Дәрілік өсімдік шикізатын орауды, таңбалауды, тасымалдауды жүргізу.

Жұмыс жоспарына сәйкес студенттер ПМФИ ботаникалық бағында және Перкаль дендрологиялық саябағында жұмыс істеді, онда әртүрлі фармакопеялық, дәрілік және сәндік өсімдіктерді өсіру және өсіру жағдайларымен танысты: оймақгүлдің түрлері, көктемгі жаңаргүл, жалпақ жапырақты зиягүл, сары тұңғұйық, қызғылт семізот, Қытай схизандрасы, тікенді элеутерококк, биік аралия, Ниппон және Кавказ диоскореясы және басқалар. Студенттер ботаникалық бақ пен Перкаль дендрологиялық саябағында агротехнологияны оқудан басқа, дәрілік өсімдіктерге макроскопиялық және микроскопиялық талдаулар жүргізді.

Практика аясында Машук тауына экскурсия ұйымдастырылды, онда студенттер осы таулы аймақтың ерекше флорасымен танысып, Кавказ шалфейі, кәдімгі жебіршөп, арша және басқалары сияқты дәрілік өсімдіктердің жабайы түрлерін зерттеді.

Практиканың міндетті бағдарламасынан басқа, студенттер және практика жетекшісі К.К. Орынбасарова 2025 жылғы 10 маусымда «Ресей мен Қазақстанның дәрілік өсімдіктерін зерттеу» тақырыбы бойынша халықаралық дөңгелек үстелге қатысты. Дөңгелек үстел барысында «Заманауи білім беру технологиялары: оқытудың тиімді әдісі ретінде жобалық-бағдарланған оқыту» (баяндамашы профессор Орынбасарова К.К.), «Денсаулық» ұлттық жобасын іске асырудағы Фармация және фармацевтикалық білім берудің рөлі» (баяндамашы: профессор Попова О.И.), "Элективті курсты (фитотерапияда қолданылатын фармакогнозия пәндері) оқу кезінде кәсіби құзыреттілікті қалыптастыру" (баяндамашы: доцент Лукашук С.П.), «Краснодар өлкесіне енгізілген кәдімгі тимьян мен дәрілік розмаринді зерттеу және стандарттау мәселелері» (баяндамашы: доцент Попов И.В.).

Сондай-ақ, жобалық-бағдарланған оқыту нәтижелері бойынша Оңтүстік Қазақстан медицина академиясының «Фармация» білім беру бағдарламасының 3-курс студенттері: Ақбердиева Бибіжамал Ержанқызы, Абдрахманова Аделья Белдиярқызы «Өсімдік сығындылары негізінде стоматологиялық пленка дайындау» және Вахапов Жахонгир Еркінұлы «Онлайн курстар - жоғары оқу орындарында оқитын оқытудың инновациялық түрі» тақырыбында баяндама жасады. Дөңгелек үстелдің ұйымдастырушылары мен қонақтарымен ғылыми-зерттеу және білім беру бағдарламаларын өткізу тәжірибесімен және пікір алмасылды.

ПМФИ директоры, профессор Ахвердова Ольга Альбертовнамен кездесу барысында білім беру мекемелері арасындағы ғылыми және білім беру ынтымақтастығының негізгі мәселелері талқыланды. Студенттер мен оқытушылардың академиялық ұтқырлығы мәселелеріне, сондай-ақ бірлескен білім беру бағдарламалары мен Халықаралық ғылыми жобаларды іске асыру перспективаларына ерекше назар аударылды.

Студенттер жергілікті өсімдіктермен танысып қана қоймай, қаланың тарихи орындарына барды. Кисловодск ұлттық паркі - Кисловодск қаласындағы ерекше қорғалатын табиғи аймақ. Еуропадағы ең үлкен қалалық саябақ.

Фармакогнозия, ботаника және фитопрепараттар технологиясы кафедрасының меңгерушісі профессор Д.А. Коноваловқа және кафедра қызметкерлеріне алмасу бағдарламасын ұйымдастырғаны және жылы қабылдағаны үшін Алғыс білдіреміз. Студенттер бұл тәжірибе олардың дәрілік өсімдіктерді зерттеудегі білімдері мен дағдыларына сенімдірек сезінуге көмектескенін атап өтеді.

Жастар Академия басшылығына және ОҚМА ректоры Ж.С. Сейтжановаға жаңа білім алу мүмкіндігі үшін және Ресейдің жетекші фармацевтикалық жоғары оқу орындарының бірінде өндірістік практикадан өту мүмкіндігі үшін шын жүректен алғыс білдірді.